waarom kunst zo belanrijk is

Vorige week bezocht ik met een goede vriendin de expositie van Howard Hodgkin in de Pont, museum voor moderne kunst in Tilburg. In zijn werk verbeeldt hij op een prachtige manier het onderwerp waar ik met die vriendin over kwam te spreken. Het ging over talent en hoe je jouw talent als onderdeel van je essentie zo in een vorm kan gieten, dat je er als het ware mee samenvalt. Alsof je niets meer doet en er alleen maar bent. Jezelf bent. Die eenvoud, dat zie je terug in het werk van Hodgkin. Het is alsof hij zijn schilderkunst terugbrengt tot een paar streken, maar ondertussen op uiterst krachtige en levendige wijze de essentie weergeeft van wat hij wil uitdrukken. Je kunt dat ook zien bij mensen die ouder worden. Vaak zie je mensen verbitteren, letterlijk soms, maar ook ontmoet je soms een oudere man of vrouw die contact heeft met zijn essentie en bijna doorschijnend is, transparant, bijna lichtgevend. Mild, liefdevol.

Kunst gaat wat mij betreft altijd over een ik-ervaring, een ervaring van de essentiële ik, niet van de ego-ik. Kenmerkend voor een ervaring van de essentiële ik is dat het gaat over een moment van onverdeelde aandacht. En in dat moment ben je even helemaal aanwezig en in verbinding met je omgeving. Je neemt waar. Je ziet. En als kunstenaar druk je die ervaring uit in een kunstwerk, of dit nu muziek is, een foto of een schilderij. Als dan z’n foto of schilderij of wat dan ook in een museum hangt kan het gebeuren dat zo’n gestold moment van onverdeelde aandacht bij mij binnenkomt, mij raakt in mijn eigen essentie, in mijn eigen punt van onverdeelde aandacht. Ik maak dat regelmatig mee. Het is dan zo’n moment dat ik uit de grote waas van het alledaagse wordt opgelicht, wakker word. Ik weet dan even weer dat ik leef. Dat ik ben. Dat ik schep. Daarom is kunst zo belangrijk, voor mij, maar volgens mij voor iedere mens. In ieder geval voor de mens die het verlangen heeft om als individu geboren te worden.