de evolutieleer als nieuwe religie

De langste dag van het jaar is aangebroken en de natuur is op zijn mooist, bijna over de top, maar als ik door onze tuin loop, word ik overweldigd door de enorme verscheidenheid aan leven. Vorige week, kwam tijdens zo’n wandeling plots de zin in me op, de evolutieleer gaat over het gevolg, niet over de oorzaak. En ik begreep direct dat een van de grootste misverstanden van ons Verlichtingsdenken is dat de evolutieleer van Darwin over de oorzaak gaat. We moeten de invloed van Darwin op ons denken niet onderschatten, maar het zegt niets over datgene wat de evolutie in gang heeft gezet, de inspiratie, de intentie, de intelligentie, de oorzaak, hoe je deze ook noemt. In feite gaat de evolutieleer namelijk over 1 van de wetten van de universele wet van 3, die in verschillende filosofische en religieuze stromingen als basis van het leven op aarde wordt uiteengezet. Er is de intentie, in een oud woord zou je ook schepper kunnen zeggen, het proces van scheppen en dat wat wordt geschapen, de vorm, de materie. De evolutieleer gaat over het proces van scheppen. Darwin bewees dat het proces niet was zoals in het eerste boek van de Bijbel Genesis staat beschreven dat God letterlijk de aarde en alle leven schiep in 7 dagen als met een toverstaf, maar dat het leven evolueert in een eeuwenlang proces. Dat was bijna 200 jaar geleden revolutionair en bood wetenschappers een nieuw kader om onderzoek te doen en de werkelijkheid te leren kennen.

We zijn in 2022 een paar eeuwen verder en de evolutieleer van Darwin is een van de belangrijkste pijlers geworden van het narratief, het verhaal waar we in onze Westerse samenleving in geloven. Yuval Harari beschrijft in zijn boeken het belang van een narratief, het houdt namelijk het collectief bij elkaar en in dit geval dus ons Westers collectief. In ons narratief beschouwen we de Verlichting als het startpunt van onze beschaving, waarbij onze ratio, de wetenschap de ruimte kreeg door zich te ontdoen van de religieuze ketenen van de achterlijke middeleeuwen. Meten is weten. Eindelijk konden we de werkelijkheid zien zoals deze was. Belangrijke vraag is natuurlijk of de ratio wel het juiste instrument is om de totale werkelijkheid te kennen. Als je namelijk de eerste wetenschappers bestudeert, zoals Alexander von Humbold, een tijdgenoot van Darwin, dan is het opmerkelijk dat deze ontdekkingsreiziger uit Pruisen tegelijkertijd alles telde en mat wat hij in de natuur tegenkwam, maar ook oog hield voor het geheel, voor de verbinding tussen alle dingen. Hij besefte juist door zijn wetenschappelijke benadering dat het kappen van bossen voor het hout om schepen mee te bouwen, het milieu werd aangetast. Toen al. Twee eeuwen later heeft de rationele wetenschap zich zo ontwikkeld dat het bewustzijn voor het geheel totaal verdwenen is en alles in specialisaties is uiteengevallen. Dat gebeurt als de nadruk te zeer komt te liggen op de rationele benadering en de wetenschap wordt gezien als nieuwe religie waarbij wetenschappers worden gezien als hogepriesters. Dat zagen we in de afgelopen Coronacrisis waar we als burgers uit angst ons natuurlijke gezag en gezond verstand zonder meer in handen legden van de overheid en de wetenschap die binnen de kortste keren een vaccin ontwikkelde, dat als een hostie onder de bevolking werd verspreid. Het eerste wat in een oorlog verliest, is de waarheid. Dat gaat ook op voor de oorlog tegen het Corona virus. Het was niet zo dat het beleid van de overheid feitelijk het beste was voor onze gezondheid, maar we geloofden collectief dat dit zo was en de feiten werden binnen dat geloof gerangschikt. Angst is nog steeds onze belangrijkste drijfveer en net als in de Middeleeuwen is het geloof in het narratief belangrijker dan de feitelijke werkelijkheid. Dus zo heel veel verder zijn we nog steeds niet geëvolueerd.

In plaats van de evolutieleer van Darwin als aspect, als deel van de werkelijkheid te beschouwen is het de totale werkelijkheid geworden. In deze werkelijkheid geloven we dat de vorm zelf de vorm schept, materie materie schept, geloven we dat het leven op zijn best niet meer is dan een schitterend ongeluk. Binnen dit narratief tekent de toekomst zich als volgt af, ook dat wordt door Yuval Harari uitermate scherp geschetst. Binnen dit geloof van de materiële werkelijkheid als totale werkelijkheid is het menselijk brein het centrum. Hier ontstaat ons denken, maar geloven we, ook al ons gedrag, ons gevoel. Alles is het gevolg van een chemisch proces. Goed gedrag, slecht gedrag. En als we weten hoe dat werkt, kunnen we het ook beïnvloeden. Dat is hoe hedendaagse biologen denken, we kunnen nu voor het eerst in de evolutie de mens scheppen zoals we dat zouden willen. Dit is geen SF, dit is een ontwikkeling die werkelijk vorm aan het krijgen is. Puur gebaseerd op de vooronderstelling dat Darwin met zijn evolutieleer de totale werkelijkheid beschreef.

Zie je in het bovenstaande beeld dat nog steeds de groep, het collectief en zijn narratief centraal staat en dat het individu maar een ding kan, dat is volgen, gehoorzamen, zich onderwerpen. Het individu is nog steeds ondergeschikt aan het collectief. De vraag is nu of er ook een andere weg mogelijk is. Ja, als antwoord op de vraag wat is dan de oorzaak van dit gevolg dat de evolutieleer van Darwin beschrijft, kreeg ik de volgende ingeving. Ik liep door een pad van manshoge varens in het bos toen ik besefte dat alle leven hier op aarde of het nu een steen is, een boom, een dier of een mens een uitdrukking is van de intentie, de inspiratie, hoe je deze ook noemt. Stel dat liefde het beginpunt is, de eerste bouwsteen, onzichtbaar, nog geen materie, van alle leven hier op aarde. En dat deze liefde zich uitdrukt in alle vormen, zoals we die nu zien als we op de langste dag van het jaar door de natuur lopen. Inclusief wijzelf als mens. Dat wij ook die uitdrukking zijn van deze liefde, een instrument. Een kanaal. Dat in mij als mens die universele wet van 3 samenkomen, de intentie, de schepper, het proces van scheppen en de vorm, de materiële uitdrukkingsvorm. Wat een alternatief voor het toekomstbeeld dat ik eerder schetste. Hier wordt de mens als individu geboren en tegelijkertijd een nieuwe verbinding tussen mensen, tussen individuen, een nieuw collectief. Dat geen narratief nodig heeft, omdat het individu de werkelijkheid zelf is, zelf vormgeeft. Deze individuele mens begint bij de ervaring dat het groepsnarratief niet meer voldoet, beklemmend is, ziekmakend is en dat er maar 1 uitweg is, de weg naar binnen. De innerlijke overgave. Daar komt de materiële en geestelijke werkelijkheid bij elkaar in een klein zaadje dat uit kan groeien tot de prachtigste plant met bloemen in de grote verscheidenheid als in de natuur op dit moment nu de zon op zijn hoogste is.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *